بررسی و تحلیل تزئینات (گره چینی) به کار رفته در بناهای شهر تاریخی ماسوله، نمونه موردی: محله کشه سر علیا

Authors

سعید حسن پور لمر

کارشناس ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خلخال، اردبیل، ایران، عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان.

abstract

گره چینی ایرانی یکی از رشته ها و حروف سنتی است که به نقوش هندسی تکیه دارد و بیننده در اولین برخورد با این هنر، ناخود آگاه تحت تأثیر نظم آن قرار می گیرد. طرح های هندسی، که منشاء هنر گره چینی هستند، معمولاً شامل یک شمسه چند ضلعی در وسط بوده و چند شکل هندسی دیگر در اطراف به نحوی ترسیم شده تا بتوانند فضا را پر نمایند. گره چینی صرفاً به منزله یک تزئین خاص و یا بیان احساس هنرمند نیست، بلکه هدف از ساخت آثار هنری گره چینی از جانب هنرمندان سنتی دو چیز بوده است؛ حرکت بر اساس معرفت خود آن ها و هدایت دیگران به سوی این معرفت. هنگامی که یک بیننده به آثار گره چینی می نگرد در ابتدا تحت تأثیر زیبایی و به خصوص نظم آن قرار می گیرد ولی پس از تأمل بیشتر درآن به سمت معانی عرفانی خواهد رفت. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا تزئینات به کار رفته (گره چینی) در محله کشه سر علیا ماسوله دسته بندی شود. همچنین عوامل تأثیرگذار بر تزئینات نیز مورد بررسی قرار گرفته شده اند. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که 13 نوع الگو گره چینی وجود دارد و بیشترین الگو مورد استفاده در تزئینات، الگوی هشت و چهار می باشد. همچنین نتایج نشان دهنده آن است که چهار قسمت اصلی تشکیل دهنده گره چینی های ماسوله، از عناصر فرهنگی، مذهبی و طبیعی الگو گرفته است. چهار الگو مشترک گره چینی های شهر ماسوله عبارتند از: شمسه (خورشید)، گل هشتپر (نماد چرخه طبیعت)، چلیپا (نماد چهار عنصر اصلی، هستی) و دایره (نماد جاودانگی، البته دایره در این طرح نماد درخت و طبیعت می باشد). روش پژوهش بر مبنای میدانی و مشاهده مستقیم از بناها، بصورت مطالعه پیمایشی بوده است. در بررسی تزئینات (گره چینی)، از روش کتابخانه ای استفاده شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تزئینات گره چینی در بناهای محله خانه بر ماسوله

 گره چینی، هنر ایرانی در رده تزئینات هندسی قرار دارد. نظم ساختارهای هندسی­ای که با نظام مشخصی تکرار می­شوند؛ بازآفرینی مداومِ متشابه، ولی نه همسانِ الگوهای خاصِ تزییناتی در هنر گره چینی، چشم را می­نوازند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه تزئینات گره چینی به کار رفته در محله خانه بر ماسوله تدوین گشته است. طرح گره چینی مشتمل بر کتیبه­ها و حاشیه­های آن در محله خانه­بر ماسوله، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته اس...

full text

تزئینات گره چینی در بناهای محله خانه بر ماسوله

گره چینی، هنر ایرانی در رده تزئینات هندسی قرار دارد. نظم ساختارهای هندسی­ای که با نظام مشخصی تکرار می­شوند؛ بازآفرینی مداومِ متشابه، ولی نه همسانِ الگوهای خاصِ تزییناتی در هنر گره چینی، چشم را می­نوازند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه تزئینات گره چینی به کار رفته در محله خانه بر ماسوله تدوین گشته است. طرح گره چینی مشتمل بر کتیبه­ها و حاشیه­های آن در محله خانه­بر ماسوله، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است...

full text

بررسی تزئینات و نقوش به‌کار رفته در بناهای معماری و شهری دوره ایلخانی (نمونه موردی گنبد سلطانیه و مسجد کبود تبریز)

در معماری دوران اسلامی ایران، معمار، همیشه سعی کرده است که به نحوی فضای داخلی و خارجی را به طرق مختلف تزئین نماید. تزیین معماری اسلامی از نظر محققین غربی هنر اسلامی و سنت گرایان با بینش اسلامی دو مفهوم جداگانه است. از نظر اسلامی تزیین در هنر و معماری اسلامی امری قدسی است و برای بیان مفاهیم رمزی و قدسی طراحی و ارئه شده است. بررسی نقوش گیاهی (اسلیمی و ختائی) و علل وجودی آن در هنر اسلامی، کاربرد و...

full text

تحلیل و بررسی شاخص های موثر در هویت محله (نمونه موردی: محله مسگرهای شهر زنجان)

برای اینکه «هویت» مجموعه‌ای از صفات و مشخصاتی است که باعث تشخیص یک فرد یا اجتماع از افراد و ‏جوامع دیگر می‌شود؛ به تبع همین امر محله و شهر نیز شخصیت یافته و مستقل می‌گردند. در ابتدا تعاریف نظریات و ‏تعاریف مختلف هویت و هویت شهری از دیدگاه‌ها و نظریات مختلف بیان شده است و سپس عوامل هویت شهری ‏جهت تحلیل نمونه موردی آمده است. در این مقاله به بررسی و ارزیابی شاخص های موثر در هویت شهری محله ‏مسگرها ...

full text

بررسی انطباق مصالح به کار رفته در ساختمانهای بلند مرتبه با شرایط اقلیمی و آسایش ساکنان( نمونه موردی شهر همدان )

انسان همواره در طول تاریخ سعی می نماید به منظور ایجاد سرپناهی مناسب برای سکونت آن را با محیط پیرامون خود هماهنگ سازد تا بتواند شرایط مناسبی برای ادامه حیات خویش ایجاد کند و در حقیقت نوع ساخت و معماری در این شرایط مناسب دخالت مستقیمی دارد. اما امروزه معماری های متفاوتی به وجود آمده که به وسیله عدم توجه به اقلیم و شرایط زیست اقلیمی آسایش را از ساکنین آنها سلب نموده است. مساله این است که آیا مصالح...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
معماری و شهرسازی آرمان شهر

جلد ۹، شماره ۱۷، صفحات ۲۵-۳۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023